کشورهای روس زبان

روسی یک زبان اسلاوی شرقی است که کشورهای روس زبان زیادی همچون روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان این زبان را به رسمیت می شناسند و البته کشور های دیگری همانند اکراین ، گرجستان ، رومانی و حتی نروژ نیز دارای جمعیت قابل توجهی هستند که به زبان روسی صحبت می کنند.

این زبان از زمان اتحاد جماهیر شوروی تا زمان انحلال آن در 25 دسامبر 1991 رایج بود. اگرچه نزدیک به سه دهه از تجزیه اتحاد جماهیر شوروی می گذرد، اما روسی در ظرفیت های رسمی یا در زندگی عمومی در کلیه کشورهای ملت پس از شوروی و همچنین در اسرائیل و مغولستان مورد استفاده قرار می گیرد.

روسی متعلق به خانواده زبانهای هند و اروپایی است، یکی از چهار عضو زنده زبانهای اسلاوی شرقی و بخشی از شاخه بزرگتر بالتوی اسلاوی می باشد. نمونه های مکتوب اسلاویک شرقی از قرن 10 به بعد به اثبات رسیده است.

روسی بزرگترین زبان بومی اروپا و گسترده ترین زبان جغرافیایی در اوراسیا است. سازمان های زیادی در جهان زبان روسی را در لیست زبان های مورد استفاده خود قرار داده اند .برخی از این سازمان ها عبارتند از IAEA ، UNESCO ، WHO  و سازمان ملل. همچنین روسی بعد از انگلیسی دومین زبان رایج در اینترنت است.

زبان روسی پنجمین زبان رایج  دنیا است، زبان مادری 117 میلیون نفر و زبان دوم 113 میلیون نفر روسی است. از نظر گستردگی، زبان روسی پنجمین زبان رایج بعد از انگلیسی، چینی، اسپانیایی و عربی است.

بسیاری از مهاجران روسی در سراسر جهان به زبان روسی صحبت می کنند. زبان روسی یکی از غنی ترین و پیچیده ترین زبان های دنیا به حساب می آید.

گرامر این زبان بسیار پیچیده است به همین خاطر یادگیری دشواری دارد.  یادگیری این زبان در مراحل ابتدایی ساده است ولی رسیدن به سطوح بالا بسیار دشوار است. حتی توانایی خواندن و نوشتن برای برخی از مردم روس غیرقابل دسترس است و امروزه برخی از روسی زبانان، بعضی لغات را اشتباه استفاده می کنند.

زبان روسی در قزاقستان

یکی از کشورهایی که بیشترین استفاده از زبان روسی را دارد کشور قزاقزستان است. این کشور بعد از فدراسیون روسیه رتبه ی بیشترین متکلمین زبان روسی را به خود اختصاص داده است.

 به موجب قانون اساسی، صحبت کردن با زبان روسی به همراه زبان قزاقی در نهادها، سازمانهای دولتی و خصوصی و همچنین در سازمانهای محلی مجاز می باشد. در قانون اساسی آمده است که «زبان دولتی جمهوری قزاقستان زبان قزاقی است». از طرف دیگر استفاده از زبان روسی در نظام آموزشی و علمی بسیار رایج است.

بنابر آمار و گزارشات رسمی، کشور قزاقستان نسبت کسانی که تنها به یـک زبـان تکلـم می کنند در میان روسها 9/83 درصد و این نسبـت در میـان قزاقهـا 2/25 درصـد مـی باشد. همچنین، دوزبانگی در میان قزاقها 74 درصد و در میان روسها 1/16 درصد می باشد.

طبق آماری که ذکر شد قزاقستان به خاطر وجود جمعیت زیاد روس تبار نمی تواند به اتحاد زبانی برسد.

باتوجه به اینکه تنها 32 درصد از مردم قزاقستان روس تبارهستند اما در مدارس این کشور 46 درصد از  تحصیل به زبان روسی می باشد. بعلاوه در تمامی مدارس ابتدایی آموزش زبان روسی به طور جدی صورت می گیرد.

  دانشگاه های قزاقستان از نظر زبان به دو دسته تقسیم می شوند که شامل دو گروه دانشگاههای قزاقی و روسی هستند. در مجلس ملی این کشور هم هر دو زبان مورد استفاده قرار می گیرد.

زبان روسی در قرقیزستان

در بین کشورهای مستقل مشترک المنافع تنها کشوری که زبان روسی را به عنوان زبان رسمی خود اعلام کرده، کشور قرقیزستان است. در این کشور در کنار زبان قرقیزی از زبان روسی در نهادها و مؤسسات رسمی و خصوصی آزادانه استفاده می شود.

در مدارس این کشور هر دو زبان قرقیزی و روسی آموزش داده می شود، جالب است بدانید که تدریس زبان روسی در مدارس اجباری است.

دانشگاه اسلاویان که تدریس در آن به زبان روسی انجام می گیرد برای اولین بار در سال 1993 در قرقیزستان تشکیل گردید. همچنین در دانشگاه علوم انسانی بیشکک، دانشگاه دولتی باتکن، دانشگاه دولتی دریاچه ایسسیک، دانشگاه ملی قرقیزستان و دانشگاه دولتی اوش نیزتدریس به زبان روسی می باشد.

در این کشور شرط ارتقا در نظام سیاسی و اداری، آشنایی و شناخت کامل زبان روسی بود که به عنوان یک قانون معتبر اما نانوشته در دوران شوروی شناخته می شود، که بعد از استقلال این شرط به صورت آشنایی به زبان بومی و ملی تغییر کرده است.
 

زبان روسی در ترکمنستان

  
یکی از کشورهایی که در دوره ی شوروی به زبان روسی صحبت می کردند کشور ترکمنستان بود. به دلیل اقدامات رئیس جمهور این کشور، استفاده از زبان روسی نسبت به گذشته کاهش چشمگیری داشته است.

حدودا 30 سال قبل 70 درصد جمعیت ترکمنستان به زبان روسی صحبت می کردند و 27 درصد هم روسی را زبان مادری خود می دانستند. اما امروزه شرط استخدام و استغال، آشنایی کامل به زبان ترکمنی است، به همین دلیل استفاده از زبان روسی بسیار کم شده است.

در قانون اساسی بیان شده که زبان دولتی ترکمنستان زبان ترکمنی است و حق استفاده کلیه شهروندان از زبان مادری تحت ضمانت قانونی قرار گرفته است.

از سال 2001 میلادی در همه ی دانشگاه ها تدریس تنها به زبان ترکمنی مجاز می باشد. از مجموع دو هزار مدرسه ی ابتدایی حدود 40 مدرسه بطور کامل تدریس به زبان روسی دارند. همچنین تقریبا 60 مدرسه هم به صورت نسبی این زبان را تدریس می کنند.

 در دانشگاه ها تنها در دانشگاه دولتی مختوم قلی، انستیتوی ملی زبانهای جهان و انستیتوی تربیت معلم سیدی تربیت کادر آموزشی آشنا به زبان روسی صورت می گیرد.

در ترکمنستان همراه با کم شدن تدریس زبان روسی، پیروی از فرهنگ روسی هم بسیار کم رنگ شده است. در برنامه های تلویزیونی این کشور تنها برنامه ای که در آن به زبان روسی صحبت می شود، یک برنامه ی خبری 15 دقیقه ای می باشد.

زبان روسی در ازبکستان

در کشور ازبکستان احساسات ملی گرایانه بسیار بالاست. علاوه بر این مورد، تسلط ازبک ها در بافت قومی کشور باعث شده تا وحدت زبانی به راحتی در این کشور بوجود آید.

در قانون اساسی این کشور، زبان دولتی جمهوری ازبکستان زبان ازبکی اعلام شده است. وحدت زبانی تحت ضمانت حقوقی و قانونی قرار گرفته است. همچنین در قانون زبان دولتی، زبان ارتباطی بین اقوام ساکن این کشور زبان روسی است.

در شهرهایی بزرگ تدریس اکثرا به زبان روسی انجام می گیرد. در دانشگاههای کشور تدریس به زبان روسی انجام می گیرد. حدودا 70 درصد مردم ازبکستان به زبان روسی صحبت می کنند و به طور کامل با این زبان آشنا هستند. در شهرهای بزرگ نسبت آشنایی و استفاده ی مردم به 80 درصد می رسد. در مناطق روستایی این مقدار به 40 تا 45 درصد می رسد.