رشته هوش مصنوعی در روسیه (شرایط، دروس و دانشگاه های ارائه دهنده)

هوش مصنوعی (AI) بر ایجاد و آموزش ماشین آلات متمرکز است که برای مشکلاتی که معمولاً به هوش انسان نیاز دارند راه حل پیدا می کنند. سیستم های هوش مصنوعی را می توان با یادگیری ماشینی(machine leaning)، یادگیری عمیق(deep learning) یا قوانین عملیاتی تأمین کرد. در کشور روسیه این رشته با عناوین مختلف به صورت برنامه هایی در برخی از دانشگاه ها اجرا می شود که در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد قابل مشاهده است. در این مقاله سعی می شود برنامه های ارائه شده برای رشته هوش مصنوعی را در روسیه و دانشگاه های این کشور به شما معرفی کنیم.

از آنجایی که هوش مصنوعی که یک رشته نسبتاً جدید است، هم دارای مزایایی خاص و هم با ریسک هایی احتمالی است. هوش مصنوعی می تواند وظایف (tasks) را بهینه کند و خطاهای انسانی را کاهش دهد، اما همچنین ممکن است منجر به از بین رفتن برخی از مشاغل و ایجاد مشاغل جدید شود. بعلاوه، برخی از دانشمندان در مورد دستگاههای هوش مصنوعی خودآگاه آینده ابراز نگرانی کردند، اگرچه هنوز نتوانسته ایم آنها را توسعه دهیم.

برخی از مباحثی که می توانید در دوره کارشناسی یا کارشناسی ارشد در هوش مصنوعی بخوانید عبارتند از: بینایی کامپیوتر، پردازش زبان طبیعی، تشخیص گفتار، اصول مهندسی نرم افزار، سیستم های خودمختار، یادگیری ماشینی، تجزیه و تحلیل تصویر، پردازش سیگنال و صدا، اخلاق و اجتماعی پیامدهای AI و…

برنامه های روسیه در رشته هوش مصنوعی

بیش از 50 دانشگاه روسیه در بازه زمانی 2017 تا 2019 برنامه های تخصصی ای را راه اندازی کردند یا دوره های تخصصی مربوط به هوش مصنوعی را در برنامه های آموزشی گنجانده اند. برای درک شرایط، ما برنامه درسی چندین هزار برنامه آموزشی برای دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد را تجزیه و تحلیل کردیم.

برنامه های آموزشی در زمینه هوش مصنوعی در سیستم آموزش عالی روسیه در چارچوب زمینه های مختلف آموزشی و تخصصی تشکیل می شود. این رویکرد شاید حتی از ارائه یک تخصص جداگانه در هوش مصنوعی مانند چین توجیه پذیر باشد. امروزه فناوری های هوش مصنوعی در زمینه های مختلف نفوذ کرده اند. اجرای آنها نیاز به درک عمیق موضوع دارد. همچنین لازم به ذکر است که امروزه هزاران برنامه کارشناسی و کارشناسی ارشد در روسیه، حتی در علوم انسانی، شامل حداقل دوره های مقدماتی در مورد هوش مصنوعی است.

برنامه های روسیه برای رشته هوش مصنوعی در دانشگاه ها در مقطع کارشناسی

دانشگاه ایالتی سورگوت (Surgut) برنامه هوش مصنوعی و سیستم های خبره را اجرا می کند. دانشجویان این برنامه در طراحی، مدل سازی سیستم های هوشمند برای حوزه های مختلف فعالیت های انسانی، توسعه نرم افزار و پشتیبانی اطلاعات از چرخه زندگی محصولات صنعتی، مهارت در فن آوری های پایگاه داده، برنامه نویسی سیستم، مدل سازی سیستم های محاسباتی و… مهارت کسب می کنند.

برنامه ای با همین نام “هوش مصنوعی و سیستم های خبره” توسط دانشگاه RUDN (مسکو) افتتاح شد. در نتیجه آموزش، دانش آموزان مهارت های عمومی توسعه سیستم های هوش مصنوعی، اصول الگوریتم سازی، محصولات نرم افزاری ویژه برای توسعه شبکه های عصبی را فرا گرفتند.

دانشگاه ایالتی وورونژ (Voronezh) برنامه “سیستم های توزیع شده و هوش مصنوعی” را راه اندازی کرده است. این برنامه دانش اساسی را در رشته های عمومی علمی و تخصصی فراهم می کند. این برنامه صلاحیت هایی را در زمینه ریاضیات، علوم کامپیوتر، سیستم های توزیع شده و موازی و سیستم های هوش مصنوعی تشکیل می دهد. در این دانشگاه، برنامه “پردازش اطلاعات و یادگیری ماشینی” نیزدانش عمیقی در زمینه سیستم های هوشمند به دانشجویان می دهد اعم از: سیستم های خبره، سیستم های کنترل هوشمند، پایگاه داده های هوشمند، سیستم های گرافیک شناختی، سیستم های خودآموزی، سیستم های اطلاعاتی انطباقی، و روشها و ابزارهای مختلف برای توسعه مدیریت سیستم برای آنها.

دانشگاه فنی روسی MIREA (مسکو) برنامه “فناوری های هوش مصنوعی در امنیت” را راه اندازی کرده است. این برنامه دانش و مهارت های لازم برای یک متخصص مدرن را در توسعه سیستم های هوشمند امنیت اطلاعات فراهم می کند. در سال 2019، همین دانشگاه برنامه جدید” سیستم های فیزیکی سایبری” را راه اندازی کرد.

به عنوان بخشی از پروفایل، دانشجویان آموزش تئوری و عملی در زمینه توسعه، مدیریت و امنیت سیستم های فیزیکی سایبری، سیستم های هوشمند، سیستم های جاسازی شده، اینترنت اشیا و داده های بزرگ (big data) را دوره می بینند؛ این برنامه علاوه بر این ها شامل موارد دیگری از جمله مطالعه توسعه سیستم و نرم افزار های ویژه، سیستم های اطلاعاتی هوش مصنوعی، سیستم های چند عاملی، شبکه های عصبی، سیستم های پشتیبانی تصمیم هوشمند و همچنین استفاده از سیستم های تجزیه و تحلیل و پیش بینی امنیت اطلاعات در مدیریت سیستم های سایبری نیز می شود.

دانشگاه فنی دولتی ساراتوف (Saratov) برنامه “روش های هوش مصنوعی و مدیریت سیستم های اطلاعاتی” را راه اندازی کرد. دانشجویان این برنامه شایستگی های حرفه ای در زمینه نرم افزار ریاضی، روش های هوش مصنوعی و مدیریت سیستم های اطلاعاتی، دانش و مهارت در زمینه معماری سیستم های محاسباتی و شبکه های رایانه ای، تجزیه و تحلیل عملکرد و مدیریت پروژه نرم افزاری دریافت می کنند.

دانشگاه فناوری های مدیریت ایالتی سیبری شرقی برنامه “پشتیبانی ریاضی و نرم افزاری از سیستم های هوش مصنوعی” را ایجاد کرده است.

برنامه های مشابه کارشناسی هوش مصنوعی در مراکز زیر نیز موجود است:

• موسسه فیزیک و فناوری مسکو
• SPbPU پیتر بزرگ
• SUSU، N.N
• N.I. لوباچفسکی
• DFU
• ITMO
• یلتسین
• NRU MAI
• دانشگاه فدرال کازان
• MEPhI
• اولیانوف-لنین
• دانشگاه ایالتی تیومن
• دانشگاه پلی تکنیک مسکو
• دانشگاه اینوپولیس دانشگاه ایالتی سواستوپل

برنامه های روسیه برای رشته هوش مصنوعی در دانشگاه ها در مقطع کارشناسی ارشد

موسسه هواپیمایی مسکو (دانشگاه تحقیقات ملی) (MAI) برنامه شبیه سازی رایانه ای و هوش مصنوعی را اجرا می کند. فارغ التحصیلان این برنامه نه تنها قادر به توسعه سیستم های نرم افزاری پیچیده، مدل های رایانه ای و شبیه سازی هستند، بلکه همچنین قادر به ایجاد سیستم های شناسایی الگوی نرم افزار، سیستم های پشتیبانی تصمیم به عنوان پایه و اساس هوش مصنوعی خواهند بود.

برنامه “سیستم های هوشمند” توسط Peter the Great SPbPU و SFedU (روستوف روی دون) اجرا می شود. این برنامه اطلاعاتی در مورد وضعیت و روند توسعه تئوری مدرن هوش مصنوعی، در مورد درک روشها و ایده های جدید برای استفاده از مکانیزم های عملکرد طبیعی برای حل مشکلات کنترل مرتبط با استفاده از ابزارها و روش های هوش مصنوعی در اختیار دانش آموزان قرار می دهد. در دانشگاه دولتی مسکو به نام M.V. لومونوسف برنامه ای به همین نام “سیستم های هوشمند” وجود دارد.

دانشگاه پلی تکنیک مسکو برنامه “زبان شناسی محاسباتی و هوش مصنوعی” را راه اندازی کرده است. در دوره تحصیلات، دانشجویان مقطع کارشناسی می توانند یک طراحی و تحقیق تخصصی را با هدف مطالعه روشهای پردازش زبان طبیعی (Cognizer)، ایجاد یک رابط ژست (SurdoJet)، مطالعه موسیقی زبانی و سایر فن آوری های شناختی انتخاب کنند.

برنامه های مشابه کارشناسی ارشد هوش مصنوعی در مراکز زیر نیز موجود است:

•  مدرسه عالی اقتصاد
• دانشگاه اینوپولیس
• ITMO
• RGGU
•  RTU MIREA
• KNITU-KAI
• MIPT